Skip to main content
portret użytkownika grzegorz

Powstanie styczniowe w Piotrkowie Trybunalskim

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powstanie styczniowe w Piotrkowie Trybunalskim. Piotrków miał w dość ogólnych planach powstańczych pełnić dość ważną rolę. Po jego odbiciu z rąk rosyjskich z okolicy naszego miasta miały być prowadzone operacje wojskowe na kierunku Warszawa i Kielce.

Przygotowania trwały od jesieni 1862 r., a włączyło się do nich wiele środowisk. Obejmowały zarówno szlachtę, jak i inteligencję, rzemieślników i mieszczaństwo, a nawet oficjalistów dworskich. Na czele sił powiatu piotrkowskiego wyznaczono dzierżawcę Stobnicy Ignacego Szmidta. Liczono bardzo mocno, że wystąpienie w mieście poprą niektórzy żołnierze stacjonującego w pułku piechoty, na czele którego stał Polak, Wojciech Ostrowski.

Miasto miało naprawdę duże znaczenie, wszak przebiegała przez nie linia Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Było też ważnym drogowym węzłem komunikacyjnym. Zajęcie Piotrkowa odcięłoby południową część Królestwa od Warszawy.

W dzień wybuchu powstania niestety działań nie podjęto. Zdaniem prof. Kieniewicza, będąca pod wpływem tzw. białych organizacja wojskowa skutecznie sparaliżowała atak na miasto. Zdecydowano się, żeby atak nastąpił na Radomsko i Opoczno. Oba spełzły także na niczym.

Mimo fiaska ataku na miasto w jego okolicach pojawiło się kilka grup powstańczych, w różnym stopniu uzbrojonych. Udało się pod koniec stycznia zająć Opoczno opuszczone przez Rosjan, gdzie ogłoszono pobór do powstańczego wojska. Jednakże niechęć włościan, czy jak kto woli, chłopów do powstania i sprawy patriotycznej storpedowała tę akcję, a także doprowadziła do wystąpień chłopskich przeciwko szlachcie. Skorzystali na niej tylko Rosjanie.

Ludność Piotrkowa, Tomaszowa, Opoczna i innych miejscowości ziemi piotrkowskiej w swym zrębie poparła powstanie i poniosła największą ofiarę, o czym świadczą powstańcze groby na cmentarzach oraz zagubione bratnie mogiły w lasach i zagajnikach regionu.

Józef Piłsudski, jeden z najlepszych znawców tego zrywu, twierdził, że bez stycznia 1963 r. nie byłoby listopada 1918 r. Dziękuję. (Oklaski)

Grzegorz Lorek

12 stycznia 2023

5
Ocena: 5 (1 głos)
Twoja ocena: Brak